Ijsberg op drift
Deze week hoorde ik het mezelf weer zeggen: Wat is het kenmerk van een ijsberg? Juist! Je ziet slechts een topje van wat onder water een enorme kolos is. In deze onderkant van de ijsberg, onder de waterspiegel dus, sla je alles op wat je in je (professionele) leven meekrijgt. Het gaat dan om opvoeding, waarden en ervaringen die zich omzetten in overtuigingen. Ik beschouw ons mensen vaak als individuele ijsbergen die met elkaar in gesprek zijn.
Vrijwel alles heeft een impact op de top, op ons zichtbare gedrag. Je omgeving triggert jou op je onderkant ijsberg en dat heeft impact op je zichtbare gedrag. Dat levert soms lastige situaties op: een ijsberg op drift, zeg maar. Vaak levert de stimulans uit de omgeving ook goede dingen op. Een anker, in de vorm van het aanleren van een vaardigheid of een tip, en deze opschrijven op een flipovervel helpt dan om dat goede vast te houden.
De collectieve ijsberg
Naast de individuele ijsberg bestaat er ook een collectieve ijsberg. Deze week weer duidelijk voelbaar toen een groep professionals een opleidingstraject startte om gezamenlijk een missie op te pakken voor een zorgverzekeraar. Een vloedgolf aan enthousiasme komt de opleidingsruimte binnen. Dit enthousiasme overschaduwt de onderkant ijsberg die er ook is, kort samengevat als als ik het maar ga redden. Na dag twee van de opleiding komt, onder druk van de omgeving, die onderkant bovendrijven. Angst wordt uitgesproken. Door de onzekerheid die de kop opsteekt gaan mensen fouten maken. Sociale druk versterkt dat bij nagenoeg iedereen, op een enkeling na, die stoïcijns de eigen weg gaat. De collectieve ijsberg op drift.
Het tij keren
Zaak om dat collectieve gevoel zo snel mogelijk vlot te trekken, het tij te keren en het anker uit te gooien. De stoïcijnse enkeling kan dat anker zijn. Een succeservaring is ook een anker. In ieder geval is het een combinatie van jojo-en in de ijsberg en het aanleren van passende vaardigheden.
Het tij is gekeerd. De collectieve ijsberg is verankerd!
Aandacht voor het individu tijdens het traject zorgt voor het aanbrengen van individuele ankers. Belangrijk, want als de groep straks de praktijk in gaat steekt er geheid storm op en zijn aanvaringen aan de orde van de dag, waardoor die ijsberg weer op drift kan geraken. Waar is het anker???, klinkt dan in paniek. Staat op je flip!!!